Ülkemizde turizme kazandırılan ilk mağara olma özelliğini taşıyan İnsuyu Mağarası Burdur’un Çatalağıl Köyü’nde yer almaktadır. Bölgenin doğal güzelliklerine oldukça uygun bir örnek olan İnsuyu Mağarası, Torosların arasında bulunan ve içerisinde küçük göller bulunan doğa harikasıdır.
İnsuyu Mağarası, Burdur’un gezilecek yerler listesinde yer alan Mağara, 8100 metre uzunluğu ile ülkemizin en uzun mağarasıdır. Ancak sadece 900 metresi ziyaretçilere açıktır ve gezilebilmektedir. Bu yerler asfalt yol ve ışıklandırmalar ile düzenlenmiştir. Mağaranın içerisine girer girmez üşümeye başlıyorsunuz. Ancak daha sonradan mağara sıcaklık ortalaması 14 derecede kalıyor. içi sarkıt ve dikitler ile doludur. Bu sarkıt ve dikitlerin olması 10.000 ile 15.000 yıl sürmektedir. İçerisinde 9 adet göl bulunmaktadır. Ancak bu göllerin çoğu köylülerin tarla sulamaları için açtığı kuyulardan dolu kurumuştur. Son yıllarda artan yağışlar nedeniyle mağara tekrardan sular ile dolup taşmıştır. Damla taşları, sütunları, kristalleri ve duvarları ile kesinlikle görülmesi gereken bir mağaradır.
İnsuyu Mağarsı ilk olarak 1931 yılında köylüler tarafından keşfedilmiştir. Daha sonradan 1953 yılında Profersör Doktor Timuçin Aydın tarafından mağara içinde çalışmalar başlatılıyor. Çalışmalar 1965 yılında tamamlanınca Burdur Valisi tarafından ziyaretçilere açılıp turizme kazandırılıyor. Bu yüzden turizme açılan ilk mağara olma ünvanını kazanmıştır. Kültür turizmi olduğu kadar burada sağlık turizmi de gelişmiştir. İçerisinde yer alan göllerin suyu egzama astım, hemoroit ve cilt hastalıklarına iyi geldiği düşünülmektedir. Bu nedenden dolayı yıl içerisinde pek çok hasta burayı ziyaret edip güllerine girmektedir.
İnsuyu Mağarası Efsanesi
Mağaradaki Efsaneye göre burada yaşayan Sagalassos halkının kralı Severianus’un güzeller güzeli bir kızı vardır. Kral, kızı Asume‘yi çok sevdiği için onu soylu bir ailenin oğlu ile evlendirmek ister. Kral kızını soylu bir ailenin oğlu ile evlendirir. Ancak bu çift birbiri ile hiç geçinemez ve sürekli kavga ederler. Kral bu duruma hem üzülür hem de çok kızar. Kızı ve damadını İnsuyu Mağarasının derinliklerine kapatır ve burada onları ölüme terk eder. Mağarada mahsur kalan çift burada ki şifalı suyu içerek hayatta kalır ve bu şifalı su sayesinde birbirlerini sevmeye başlarlar. Daha sonradan birbirlerine besledikleri bu sevgi büyük bir ışığa dönüşerek mağaradan çıkmalarını sağlar. Mutlu bir evlilik geçirirler. Bu efsane sayesinde günümüzde İnsuyu Mağarasına çok fazla çift burayı ziyaret ederek, aşklarının güçleneceğine inanırlar.
İnsuyu Mağarası Nerede ve Nasıl Gidilir ?
Mağara, Burdur şehir merkezine 10 kilometre uzaklıkta yer alan Çatağıl Köyü yakınlarında bulunur. Buraya ulaşım sandığınız kadar çok zor değildir. İnsuyu Mağarası Antalya- Burdur yolu üzerinde 13 kilometre ilerledikten sonra karşınıza çıkan tabelaları takip ederek 900 metrelik bir yolun ardından rahatça ulaşabilirsiniz.
İnsuyu Mağarası Ziyaret Saatleri
Haftanın her günü açık olan İnsuyu Mağarası ziyaretçilerini bekliyor. Ziyaret saatleri aşağıdaki tablodaki gibidir.
| Açılış Saati | Kapanış Saati | |
| Yaz Ayları | 08.30 | 19:00 |
| Kış Ayları | 08.30 | 17:00 |
İnsuyu Mağarası Giriş Ücretleri
Herkesin rahatça girip gezebileceği İnsuyu Mağarası Giriş Ücretleri 2023 aşağıdaki tablodaki gibidir.
| Bilet Türü | Bilet Fiyatı |
| Öğrenci | 7 TL |
| Tam | 10 TL |
Ne yazık ki bu mağarada müze kart geçmiyor. Bunun nedeni mağara kültür ve turizm bakanlığına bağlı olmamasından kaynaklanıyor. Sizlerde bu doğa harikasını giriş ücretlerini ödeyerek gezip, içerisini keşfedebilirsiniz.